ศัพทานุกรม กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง

กระจิด                                            ตัวเล็ก

กระจุ้ย                                            จุ้ย หมายถึงเล็กๆ

กระจ้อย                                           เล็กน้อย

ขู้                                                    ขู้ เป็นคำโทโทษของคำว่า คู่

ครอกแครก                                      หมายถึง เสียงขู่ตะคอกของลิง

คางแข็งขยัน                                   อ้าปากงับได้แน่น

เคี่ยว                                                เป็นรูปเอกโทษของเขี้ยว

ไคล                                                 ตะไคร่น้ำ

จอก                                                 ไม้น้ำชนิดหนึ่ง ไม่ีมีลำต้น ใบเป็นแผ่นสีเขียวสดซ้อนๆกัน

ฉวาง                                               ขวาง       

ชมผู้                                                ชมผู้ เป็นรูปโทโทษของคำว่า ชมพู่ หมายถึงผลไม้ชนิดหนึ่ง

ช้อย                                                 อ่อนช้อย

ซร้องนงพงา                                   ซร้องนางหรือช้องนาง    

ต้นพวา                                            ต้นมะม่วง

แต่ค่าไม้                                          จากคบไม้ 

ถู้                                                     เป็นรูปโทโทษของทู่ หมายถึงไม่แหลม

แนม                                               แนบ

แปล้                                                แบนราบ

ไปล่                                                ผาย แบะ

ไปล่ท้าย                                          ปลายโค้งไปข้างหน้า  

ผาดผัง, ผายผัน                               ไปโดยเร็ว

ฝู้                                                      ฝู้ เป็นรูปโทโทษของ ฟู่

เสียงดังเช่นนั้น คือ เสียงดังฟู่ เหมือนเสียงงูเวลาขู่

พันขนดเครียด                                รัดให้แน่นมาก

เพรา, พรายเพรา                             งาม

มัจฉาชาติ                                        หมู่ปลา

มูทู                                                   มูทู คือ มู่ทู่ หมายถึง ป้าน , ไม่แหลม (ในที่นี้ลดวรรณยุกต์เอก)

ยวบยาบ                                           อาการที่ลิงขย่มต้นไม้ขึ้นลง

รางชาง                                            งาม สวย เด่น

รายร่ายฟ่ายเฟื่องหาง                      ฟายหาง เป็นกิริยาของนกยูงเวลารำแพนหาง

กวีใช้คำว่า "ฟ่าย" เพื่อเล่นล้อคำเอกกับคำว่า "ร่าย" และ "เฟื่อง"

ลางลิง , กระไดลิง                           ไม้เถาเนื้อแข็งชนิดหนึ่ง เถาแบนยาว

งอกลับไปกลับมาคล้ายขั้นบันได

สร่าย                                               สาหร่าย

ส่องนิ้ว                                            ชี้นิ้ว                                                                     

หง้า                                                 เป็นรูปโทโทษของ ง่า หมายถึง กางออก

หวั่นหว้าย                                       ว่ายไปมา (หว้ายเป็นรูปโทโทษของ ว่าย)

หัวริกรื่น                                         หัวเราะรื่นเริง

หัวลิง                                              ไม้เถาชนิดหนึ่ง ผลขนาดส้มจีน มีสันตรงกลางคล้ายหัวลิง

หน้า                                                หน้า เป็นคำโทโทษของ น่า

หมากลางลิง                                   ชื่อปาล์มชนิดหนึ่ง

หรี้                                                    เป็นคำโทโทษของ “รี่” คำโทษคือคำที่ไม่เคยใช้ไม้โท แต่เอามาแปลงใช้

โดยเปลี่ยนวรรณยุกต์เป็นโท เพื่อให้ได้เสียงโทตามบังคับ, รี่ หมายถึง อาการที่เคลื่อนเข้าไปเรื่อยไม่รีรอ

หูลิง                                                หมายถึง ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง

เหลื้อม                                            เป็นรูปโทโทษของ เลื่อม